Forum: Lista lektur

Ten przedmiot polega głównie na znajomości przedawnionych lektur :/.

Ten przedmiot polega głównie na znajomości przedawnionych lektur :/.

Pora to zmienić.

Przedmiot "język polski" (jak sama nazwa wskazuje) powinien przede wszystkim przygotować ucznia do sprawnego, umiejętnego posługiwania się polszczyzną w różnych sytuacjach komunikacyjnych.

W punkt. Ludzie (wliczam też siebie) mają problem z ułożeniem kilku zdań, żeby w poprawny, jasny sposób napisać co myślą, co chcą przekazać. Z zazdrością patrzę na niektórych na tym forum jak ładnie posługują się językiem polskim.

Dałeś mi do myślenia swoją wypowiedzią. Siedzę teraz i się zastanawiam gdzie i czego się nauczyłem. Mam takie wrażenie, że po 6 klasie podstawówki moja edukacja szkolna wygasła na rzecz innych miejsc.
Jestem wdzięczny użytkownikom forum którzy brali udział w moim wychowaniu i rozwoju :P.
Niestety posługiwanie się językiem Polskim nie jest moją mocną stroną, chociaż może uda się to poprawić. :)

Zajdel raczej na tak, Dukaja bym wziął "Po piśmie" we fragmentach (proza tego autora jest za trudna dla większości licealistów, teraz nie mogą zmęczyć obowiązkowej "Katedry").

W ogóle dobre utwory z gatunki sci-fi czy fantasy to byłby świetny materiał do omawiania na zajęciach (np. "Kwestia sumienia" zamiast "Antygony", "Dzienniki gwiazdowe" zamiast powiastek oświeceniowych, intertekstualność na przykładzie "Wiedźmina", fragmenty "Gry o tron" zamiast wątku Radziwiłłów w "Potopie" itd.).

BTW, to wszystko było w "późnym" gimnazjum, które PiS wywalił przez okno. "Klasyka" fantastyki (Lem, Huxley, Dick, Sapkowski itd.) widniała w spisie treści podręczników. Nauczyciele mieli prawo sięgać po wiele książek z XX i XXI wieku.

Z rzeczy które IMO można by wykorzystać na lekcji jeśli ocieramy się o SF to zdecydowanie "Kajaj się Arlekinie! powiedział Tiktak" Harlaama Ellisona.

Albo - ale to już mocno osobisty wybór jako podkładka pod omówienie kwestii autentyczności i metaanalizy tekstu - "Na scenę wkracza żołnierz. Po nim wkracza drugi" Roberta Silververga.

Ewentualnie Dick, tutaj wybór jest naprawdę duuuuuuuży.

proza tego autora jest za trudna dla większości licealistów, teraz nie mogą zmęczyć obowiązkowej "Katedry"

Stąd właśnie pomysł an Linie oporu, nie wiem czy czytałeś ale ma trochę nietypową formę inspirowaną tym jak młodzież się komunikuje w sieci. Są fragmenty bardziej opisowe ale inspirowane typowym fantasy. To nie styl Lodu, Króla Bólu czy innych jego treści, które dla większości licealistów faktycznie będą zdecydowanie za ciężkie.

Poniżej fragment.

Spóźnił się na uroczystość, dziecko mu choruje, zostawił w domu ze ślubną. Andrzejek, kuzyn, żywy powidok dzieciństwa.
Paweł pamięta. Andrzej pamięta. Uśmiechają się przez próg, full access hearts.
Graba.
Graba.
Kopę lat.
Ano.
W rzeczywistości (w gnoju) widzieli się parę miesięcy temu, w Boże Narodzenie.
Kuzyn, ale jak brat. Jeszcze gdy seplenili: kusyn, kusyn, kusynek. Pozostał na życie – ten jeden kuzyn między kuzynami – brat, który nie ma brata. Ongi logował się jako Qqsyn. (…)
Andrzej pozostał tutaj, a Paweł poszedł z duchem. Andrzej się ożenił, spłodził dzieci, artysta biolo; Paweł – nic z tego nie rozumie. (Rozumiał, ale zapomniał).
Usiedli na drewnianej werandzie, żarówka kołysze się pod blaszanym kloszem, wczesnowiosenna ciemność przypływa i odpływa, grają owady, dzwoni łańcuch psa. Po drugiej stronie szosy ktoś próbuje zapalić rzężący grat.
Chłodno, więc gorące kakao. Popijając, skubią z porcelanowych talerzyków ostatnie kawałki Michałowego tortu. Paweł rozmazaną oblewą czekoladową maluje na swoim talerzyku bajkowe pokraki.
(Dialogi). Jak w domu? W domu jak w domu. Wszyscy włażą sobie na głowy. A ty – w czym się pławisz? E tam. Mam już potąd. Ale czego, pieniędzy, ruchu, życia miastowego, gejdżu szalonego? Jakie przygody, opowiadaj!
Żadne przygody. Nie ma co opowiadać. Nic się nie dzieje. Zero fabuły. Ot, przypadki życiowe, obroty kalendarza. Dzień, dzień, dzień, dzień, dzień, dzień, dzień.
Czemu taki przypłaszczony? Stało się coś? Nie wiem, Andrzej, to banał, są takie terminarze życia, dla kobiet i dla mężczyzn: tyle a tyle lat i musisz przestawić zwrotnice, bo inaczej wylądujesz gdzieś na egzystencjalnym ugorze. Kotki wygejdżowują sobie hormony macierzyństwa, faceci – mid-life crisis. Mam to rozpisane, krok po kroku, disco proteo.

Chłopie, co ty gadasz, ile ty, ile my mamy lat, szczeniaki jesteśmy.
I co z tego. Czuję tę smycz, obrożę na karku.
Smycz?
Liczę bezustannie. Już długa na prawie dwa lata.
Wisi nad tobą kredyt?
Paweł patrzy na Qqsyna jak na wariata.
Rzuca mu w duchu wizuale, co za faux pas, Qqsyn jest bezduchny jak reszta wieśniaków.
Ech. Wszystko na odwrót, Kuku. Jeszcze parę latek i ta smycz będzie dłuższa niż przewidywany czas mojego życia. Zostanę wyzwolony przez wolny kapitał. Potem już tylko luksus rentiera.
Teraz to Qqsyn ujrzał idiotę.
Alleluja i chwalmy Pana! Każdy by tak chciał.
Wisi tu między nimi szara zasłona, folia nieprzepuszczalna. Przelatują ćmy i komary, ale nie przelecą myśli.
Paweł napiera mimo wszystko.
Kuku, to nie tak, nie tak.
Wałęsa mode: Nie o takje luksusy walczyliśmy.
Wolałbyś na odwrót?
Praca to luksus.
Zdefiniuj pracę.
Praca, czyli to, co robisz, żeby mieć pieniądze na życie.
Nie. Na życie masz pieniądze zawsze.
(Wiem, że nie rozumiesz. Przyjmij na wiarę).
No więc poprawka. Praca, czyli to, co robisz, żeby mieć pieniądze na luksusy.
Ale praca to luksus.
Kogo „stać” na pracę?
Zobacz, jak się teraz zapętla w głowie:
Etyka pracy – nie ma czegoś takiego. Metafizyka pracy – nie ma czegoś takiego. Uczciwa zapłata za pracę – zasługuje robotnik na swoją zapłatę! – nie ma czegoś takiego.
W ostatecznym rozrachunku praca jest zapłatą za pracę.

"Lalkę" bym może zostawił, bo jest wyjątkowo aktualna, w miarę przystępna i pozwala na przedyskutowanie miliona spraw i problemów. Na sensowną rozmowę o tej książce potrzeba jednak w szkole jakiegoś miesiąca.

Pełna zgoda. W idealnym świecie, nasze szkolnictwo powinno zostać poddane gruntownej reformie (sama lista lektur nie wystarczy) - mniejsze klasy, nowoczesny program oraz metody uczenia się.

Jak zwykle jednak na edukację, będzie brakować pieniędzy ... co moim zdaniem, jest z jednej strony dziwne (biorąc pod uwagę zamiłowanie do historii, w szczególności środowisk prawicowych), natomiast z drugiej, jest zrozumiałe (wszystko robione na pokaz). Jeśli chcemy aby nasze państwo się rozwijało to nie ma innego wyboru jak poważna inwestycja w kapitał ludzki (uczniowie jak i nauczyciele). Nie możemy ciągle kierować kosztów na ludzi oraz oczekiwać, jako społeczeństwo, owoców.

"Lalka" to jest jedyna gruba lektura szkolna, którą przeczytałem w całości, bo naprawdę mi się podobała. I choć napisana pod koniec XIX w., to pod koniec XX w. zaskakująco dobrze mi się ją czytało pod względem formy. Ponadto autentycznie czułem w niej klimat końca XIX w.
Natomiast przez żadne grube dzieło Sienkiewicza nie byłem w stanie przebrnąć do końca i prędzej czy później je zostawiałem, uciekając się do pomocy różnorakich bryków.
O Orzeszkowej, Reymoncie czy Żeromskim nawet nie wspominam, bo dla mnie to była katorga (Sienkiewicz chociaż pisał książki o fajnych z mojego punktu widzenia okresach historycznych).

Sporo właśnie mitów w twojej wypowiedzi.

nadreprezentacja romantyzmu

Liczba lektur z romantyzmu nie jest szczególnie większa niż lektur np. z pozytywizmu (a do tego dramaty romantyczne są krótsze niż wielkie powieści). Chodzi o to, że omawia się je najdłużej, ponieważ są dla współczesnej młodzieży "ciężkie". Żeby zrozumieć dramaty romantyczne (a nie tylko pitolić o jakimś męczeństwie i bohaterstwie), potrzeba obszernej wiedzy kontekstowej (biograficznej, historycznej, filozoficznej, religijnej, intertekstualnej itp.). I potrzeba czasu.

bezrefleksyjne powielanie narodowej mitomani

W kanonie znajdziesz wiele utworów, które demaskują narodową mitomanię, m.in. "Kordiana" (polemika z solidaryzmem narodowym, mitem wieszcza, poezją tyrtejską, romantycznym indywidualizmem itd.), "Grób Agamemnona" (Polska - "pawiem i papugą", Polacy nie dorastają do pięt Spartanom itp.), "Lalkę" (różne problemy Polaków: antysemityzm, klasizm, bezsensowny heroizm w powstaniu styczniowym, kpiny z emancypacji, pogarda dla nauki, kult Napoleona itp.), "Wesele" (dekonstrukcja najważniejszych mitów narodowych: racławickiego, solidaryzmu, przewodniej roli inteligencji itd.), "Ferdydurke" (kpina ze szkoły typu pruskiego, kultu autorytetów, szlachetności tradycji itd.).

ale jest całkiem nieźle dobrany

Może był. Ale nie jest. I dlatego nikt tego nie czyta (o czym pisał już sam Gombrowicz sto lat temu).

a bardziej ujęcie sprawy tak, aby uczeń wiedział, że ma do czynienia z naprawdę wartościowym tytułem

Daj spokój, bo mi się przypomina: "Słowacki wielkim poetą był". Każdą lekturę przerabiam tak, żeby zwrócić szczególną uwagę na jej uniwersalizm i aktualność. Odnoszę stare problemy do dzisiejszych sytuacji (np. "Antygona" w kontekście strajku kobiet albo problemów z walką o "katyńską" prawdę historyczną po II wojnie światowej). Niewiele to daje. To są teksty, które uczniów (w szkole średniej) już nie porwą. A te same problemy można omawiać za pomocą utworów znacznie dla nich ciekawszych i bardziej aktualnych.

I tak, "Nad Niemnem" również jest świetną, choć żmudną i wymagającą pozycją.

W szkole nie ma czasu na czytanie tego rodzaju książek. Zresztą nie widzę powodów, dla których uczniowie mieliby się doktoryzować z historii literatury, skoro ledwo po polsku piszą i mówią. Mamy teraz znacznie ważniejsze problemy do rozwiązania niż jakość deskryptywności albo historia dwóch mogił u Orzeszkowej.

Chyba jeszcze nie wrzucili tej rozmowy na YouTube, a na stronie radia jest za paywallem. Ale jak będzie dostępna, chętnie posłucham i się odniosę.

Ale Sienkiewicza łyka się raczej szybko i przyjemnie, to przecież lekkie, rozrywkowe historical fiction.

No i tu wychodzi boomerstwo. ;)

Bo widzisz: mnie się łyka, tobie się łyka, ale młodzieży się nie łyka. "Potop" to dla nich najgorsza pozycja na liście lektur. Gorsi są chyba tylko "Krzyżacy". (Potwierdza to moja córka, która pochłania trudne książki z wyższej półki, ale przez Sienkiewicza nie potrafiła przebrnąć). Czytają i nic nie rozumieją. Żeby cokolwiek zrozumieć, to muszą czytać sarmacką stylizację w żółwim tempie. A biorąc pod uwagę liczbę lektur w szkole, na przeczytanie "Potopu" mają jakieś 2-3 tygodnie (w praktyce 2 weekendy, bo dłuższe czytanie w tygodniu szkolnym to raczej mrzonka).

Konkluzja: po prostu czytają streszczenie. Bo żeby zdać maturę, wystarczy streszczenie. I błędne koło się zamyka: im "wspanialsza klasyka" na liście lektur i im więcej tejże "klasyki", tym mniej uczniowie czytają (w ogóle).

Konkluzja: po prostu czytają streszczenie. Bo żeby zdać maturę, wystarczy streszczenie. I błędne koło się zamyka: im "wspanialsza klasyka" na liście lektur i im więcej tejże "klasyki", tym mniej uczniowie czytają (w ogóle).

To mnie przeraża.

He he he, pewnie masz rację z tym boomerstwem. No, ale przecież o wiele łatwiej czyta się płynnego i do bólu doslownego Sienkiewicza niż choćby cytowanego wyżej Dukaja :)

o wiele łatwiej czyta się płynnego i do bólu doslownego Sienkiewicza niż choćby cytowanego wyżej Dukaja

Dlatego, jak pisałem, ani Dukaja, ani Sienkiewicza bym uczniom (wszystkim) nie proponował. To autorzy dla niektórych.

Jakiś argument po co omawiać te książki chronologicznie? Jakbym uczył groznawstwa, to absolutnie nie kazałbym ogrywać po kolei gier od Ponga przez Atari 2600, ZX Spectrum i skończył na PS2, bo na 3 i 4 już czasu nie ma.

Chodzi o konteksty kulturowe, to co nowsze czerpało z tego co stare. Tak w WIELKIM skrócie.

No właśnie konteksty kulturowe poznaje się poprzez omawianie kontekstowe, a nie chronologiczne. Nie trzeba czytać po kolei Eposu o Gilgameszu, Enuma Elisz, Biblii, mitów greckich i tak dalej.

Iselor
Moim zdaniem robisz podstawowy błąd. Wydaje mi się że jesteśmy rówieśnikami, więc nasz jezyk polski w LO był pewnie bardzo podobny. Przeczytałeś wszystko i czujesz się wykształcony. Super, ja też (poza "Nad Niemnem", odpadłem po trzech stronach jak elathir). Tylko co z tego? Ja po prostu miałem do tego talent i mi się generalnie podobało. Czego nie można powiedzieć o 80% klasy i zapewne 90% ogólnych rówieśników. Żeby nie wspominać o pokoleniu Z.
Jeśli chcesz, żeby statystyczny uczeń czytał i lubił to co ty w liceum, to równie dobrze możesz wymagać aby spędzał na treningu tyle czasu, co zawodnicy juniorów klubów z ekstraklasy.

Nie decyduję ja, nie decydują też w sumie nauczyciele tak do końca, a ministerstwo. A swoje dzieci będę zachęcał do lektury rzeczy ponadprogramowych, a także lektur szkolnych, które sam uważam za wartościowe.

Zaorać dokładnie, przy czym nie popieram założenia, że książki czytane w szkole powinny pochodzić głównie z XX i XXI wieku. Jak jakiś uczeń chce sobie przeczytać coś z oświecenia i na podstawie tego omawiać problematykę, motywy i konteksty, to proszę bardzo, droga wolna. Ja np. bardzo lubię romantyzm i powieści gotyckie, więc chętniej czytałem je w szkole (no dobra, na liście lektur nie było żadnej powieści gotyckiej :D) niż narkotyczne wyrzuty Witkacego lub niestrawnego Gombrowicza. To nie powinna być lista kilku tysięcy lektur, tylko mapa motywów. I jak ktoś chce poznaćmotyw Jądra ciemności, to ma go w oryginalnej książce, Czasie apokalipsy lub Spec Ops: The Line.

Jak jakiś uczeń chce sobie przeczytać coś z oświecenia i na podstawie tego omawiać problematykę, motywy i konteksty, to proszę bardzo, droga wolna

Zgadzam się. Dlatego napisałem, że trzeba ustalać listę omawianych książek we współpracy z uczniami. Ale jeśli uczniowie niczego nie sugerują albo po prostu nie czują się (jeszcze) na siłach, żeby grzebać w staropolszczyźnie, wolałbym jednak, żeby zapoznawali się ze współczesnym językiem polskim.

Teraz np. w szkole podstawowej uczniowie muszą obowiązkowo przeczytać całego (sic!) "Pana Tadeusza".

A nie, to jest akurat absurd. "Pana Tadeusza" to sam chyba nigdy nie zmęczyłem w całości i zamierzam. To nigdy, poza może fragmentami, nie powinna być lektura obowiązkowa na jakimkolwiek etapie szkolnictwa. Niech się tym bawią na filologii polskiej a kto chce przeczytać samemu prywatnie w domu to i tak przeczyta.

A moim zdaniem powinno się zacząć od zaorania ale matur, bo są całkowicie bez sensu.

Nie.
- zamiast polski + matematyka + język zrobić 3 WYBRANE przedmioty przez ucznia + język
- zwiększyć próg z 30% do 51%

Dzięki temu ktoś może sobie wybrać geografia + historia + wos + angielski i olać polski i matmę bo mu do studiów są mniej potrzebne, ale jeśli to zda powyżej 51% to już "coś" znaczy.

A moim zdaniem powinno się zacząć od zaorania ale matur, bo są całkowicie bez sensu. Przy okazji zaorać listę lektur.

Absolutnie się z tym zgadzam. W tym momencie jest TYLKO jeden walor matury: ułatwia rekrutację na studia. Ten egzamin nie ma żadnego sensu z dydaktycznego (i pomiarowego) punktu widzenia. Co więcej, jest szkodliwy, ponieważ w szkołach uczy się "pod egzamin", zamiast po prostu uczyć sensownych umiejętności. Doszło do absurdalnej sytuacji: o tym, jak wyglądają zajęcia, nie decydują podstawy programowe, tylko CKE.

Czyli co w zamian? Egzaminy wstępne na WSZYSTKIE uczelnie?

Iselor [19.3]
Egzaminy wstępne na WSZYSTKIE uczelnie?

Zdecydowanie tak.

Egzaminy wstępne na WSZYSTKIE uczelnie?

Tak, to dobre rozwiązanie, choć zazwyczaj nie chcą się na to zgodzić rodzice uczniów (wygodniej jest napisać maturę i starać się o rekrutację równocześnie na kilka uczelni). Niektórym ludziom wydaje się też, że matura jest bardziej "obiektywna", a to nie do końca prawda.

Ten egzamin nie ma żadnego sensu z dydaktycznego (i pomiarowego) punktu widzenia.

Egazminy wstępne na studia, gdzie każda uczelnia wymagać będzie czegoś innego i w praktyce zamieni się to, jak dawniej, w taką pierwszą mini-sesję spod znaku "zakuć zdać zapomnieć" - zakuć tylko dla efektu w postaci dostania się na dany wydział - też nie będą mieć żadnego ogólnego dydaktycznego sensu, a jedynie czysto utylitarny.

Oczywiście możemy uznać ze taki trudniejszy i mniej przewidywalny egzamin lepiej pokaże wartość ucznia.

W sumie, patrząc na kształt matur i szkolnictwa, to byłby niezły argagamedon, mam wrażenie :D

Egazminy wstępne na studia, gdzie każda uczelnia wymagać będzie czegoś innego i w praktyce zamieni się to, jak dawniej, w taką pierwsza mini-sesję spod znaku "zakuć zdać zapomnieć" - zakuć tylko dla efektu w postaci dostania się na dany wydział - też nie będą mieć żadnego ogólnego większego sensu.

Uczelnie niech sobie tak ustalą egzamin, żeby sprawdzać, czy kandydat się nadaje. Oczywiście w oparciu o to, czego się naucza w szkołach średnich (z wyjątkiem uczelni wymagających umiejętności artystycznych). Co w tym złego? Jeśli sprawdza się wiedzę i umiejętności wymagane na dalszych etapach nauki (na studiach), to nie będzie żadnego ZZZ. To samo dotyczy przecież pracy, o którą się staramy.

Studia NIE MUSZĄ I NIE POWINNY być dla wszystkich. To etap dla tych, którzy mają intelektualne możliwości i którym zależy.

Tu się nie zgodzę. Problemy z egzaminami wstępnymi na studia są dość liczne:

1) dyskryminują uczniów spoza dużych miast. Dla nich te dojazdy są kłopotliwe. Dajmy na to mamy egzamin na 8, a więc uczeń musi o 5 rano dylać na PKS, potem na pociąg potem na tramwaj by być z wygodnym zapasem czasu. I tak kilka do kilkunastu razy razy (dajmy 3x per wydział bo egzamin z trzech przedmiotów na wejściu). Nie ma takich samych szans jak uczeń, który z domu wyjdzie o 8 i zdąży bez problemu.

2) i teraz zgaduj zgadula czego która uczelnia czy który wydział będzie wymagać bo różnice mogą być dość spore

3) ten sam stres ale kilka razy w dodatku w obcym środowisku

4) problem nakładających się terminów egzaminów

5) co z uczelniami zagranicznymi? Teraz da się zdać maturę w Polsce i studiować za granicą.

Co zyskujemy? Zamiast CKE podstawę będą dyktować komisje uniwersyteckie, plus od nauczycieli uczniowie i rodzice będą wymagać by wstrzelili się w jak najwięcej z nich. A więc to nie tak, ze jak matury zabraknie to nauczyciel będzie uczyć według uznania jak zrobić to najlepiej bo już wytyczne CKE nie wiszą mu nad głową. Będzie uczyć tak by pogodzić wymogi różnych egzaminów na różne uczelnie. Jedyny bonus jest taki, ze same uczelnie mogą stworzyć lepszej jakości egzaminy. Ale nie nastawiałbym się.

Idea egzaminów na uczelniach działała za komuny bo
a) ludzie studiowali na miejscu a nie w innych miastach
b) robiono co można by jak najmniej mieszkańców prowincji szło na studia

I tak, matura nie jest idealna, ma liczne wady, ale rozwiązanie alternatywne ma większość wad matury + liczne dodatkowe.

Elathir, to są (słusznie podnoszone) problemy logistyczno-techniczne, które trzeba rozwiązać. Ale zwróć uwagę na to, że obecny system maturalny generuje większe problemy, gdyż negatywnie wpływa na CAŁY, wieloletni proces kształcenia w szkołach.

W uproszczeniu: mamy tolerować fakt, że uczeń się nie nauczy przez cztery lata tego, co w życiu i w pracy potrzebne, z uwagi na to, że autobusy fatalnie kursują?

Co zaś do egzaminów na uczelnie, czyli rzekomej zgaduj-zgaduli: przecież dawniej było tak, że uczelnie podawały z wyprzedzeniem rocznym wymagania egzaminacyjne. Nie rozumiem więc, w czym tkwi problem.

co z uczelniami zagranicznymi? Teraz da się zdać maturę w Polsce i studiować za granicą.

W Szwecji nie ma matury. A Szwedzi studiują też za granicą. Można wprowadzić dobrowolny, dodatkowy egzamin państwowy, który sprawdza tzw. umiejętności akademickie. To zupełnie inne rozwiązanie niż powszechna matura.

Ale dlaczego zakładasz, ze egzaminy na uczelnie rozwiążą problemy matury? Ot zmieni się źródło presji na nauczycieli.

Ot podawały, ale jak pamiętam to z zrozumieniem konkretnych wymagań różnie bywało bo te często były dość ogólnikowe.

elathir
robiono co można by jak najmniej mieszkańców prowincji szło na studia
Było wręcz na odwrót, za komuny za bycie mieszkańcem wsi dostawało się dodatkowe punkty podczas egzaminu wstępnego.

Problem dojazdu można rozwiązać dobrodziejstwem internetu i prowadzić egzaminy zdalne. Niektóre wydziały już to robią na stopniu magisterskim. Również problem zakresu materiałów da się rozwiązać: uczelnia publikuje wszystkie teksty źródłowe i kryteria. Uczeń z rok przed skończeniem szkoły mógłby spokojnie to opracować i się nauczyć, jeśli jest to jego sfera zainteresowań. Co do stresu, sądzę że centralny charakter matury i kreowanie jej na najważniejszy egzamin w życiu wprowadza więcej stresu, niż czasem luźna rozmowa z naukowcem na komisji rekrutacyjnej.

Egzaminy zdalne mają problem z uczciwością i to duży. Egzamin magisterski to formalność, więc tutaj to nie problem bo selekcja jest na dopuszczeniu do tego egzaminu. No i ma inną formę, przecież to taka pogadanka w sumie z pytaniami do pracy + jakimiś ogólnikami z dziedziny.

No i oczywiście, ze uczelnie mogą publikować takie informacje, tylko
1) na rok przed to już dawno za późno
2) czym wytyczne od uczelni będą się różnić od wytycznych CKE poza tym, ze trzeba będzie pokryć kilka źródeł?

Bo nie oszukujmy się, rodzice i uczniowie będą oczekiwać, że po szkole dostaną się na studia. To, że jakiś nauczyciel będzie się tłumaczył, ze olał wytyczne uniwerków dla dobra uczniów i dzięki temu poznali lepsze umiejętności, ale nie dostali się na studia to przyklei mu łatkę złego nauczyciela.

Rozwiązaniem byłaby zupełnie inna forma rekrutacji akademickiej, jakaś unifikacja i zdawanie miejscowe w lokalnych komisjach, czyli de facto matura.

Tak, były bonusowe punkty za bycie ze wsi, ale z drugiej strony była silna tendencja do nagonki na inteligencję i studentów + kwestia problemów finansowych.

Ja widzę inny problem. Jak podejdą do tego uczelnie prywatne? Im zależy na jak największej ilości studentów bo mają z tego kasę. Egzaminy wstępne i wymagania sprawią że stracą ludzi i kasę. Teraz przyjmą każdego, nawet tego co ma 30% z każdego przedmiotu na maturze.

Jak podejdą do tego uczelnie prywatne?
Będą przyjmować każdego z symbolicznym egzaminem wstępnym. Tak jak teraz z maturą. Nic się nie zmieni. Sensem egzaminów wstępnych nie jest to, żeby znowu stworzyć cały obiektywny system oceny potencjalnych studentów. Moim zdaniem to bardziej ma być rozmowa między uczniem i wykładowcą, żeby przekonać się, czy uczeń coś już wie na temat kierunku, i czy go to w ogóle interesuje.

elathir
Szkoła NIE MA przygotowywać do zdania egzaminu wstępnego na studia, ten ma zależeć od zainteresowań ucznia. Szkoła ma wypracować uniwersalne kompetencje i pomagać w znalezieniu i rozwoju pasji ucznia.

Ale dlaczego zakładasz, ze egzaminy na uczelnie rozwiążą problemy matury? Ot zmieni się źródło presji na nauczycieli.

Nie zgodzę się z tym, bo wiem, jak funkcjonuje "presja maturalna". Jeśli nauczyciele skupią się na realizacji podstawy programowej (albo wytycznych dotyczących efektów nauczania po np. czteroletnim kursie w szkole), a nie na tresowaniu uczniów do "standaryzowanej" matury, wówczas pojawi się w szkole furtka do tutoringu, innowacji pedagogicznych, indywidualizacji nauczania itp. Teraz jest zamknięta. Oczywiście, z wielu różnych przyczyn. Ale jedną z nich jest ogólnopolska matura i CKE.

Nie sposób też wywierać na nauczycielach presji związanej z rekrutacją na studia, która byłaby podobna do "presji maturalnej". Bo tutaj nie byłoby już tabelek i rankingów, ponieważ nie sposób sensownie "standaryzować" pomiarów egzaminacyjnych z różnych uczelni egzaminujących na różnych zasadach w odniesieniu do konkretnego nauczyciela (czy szkoły). Nie do końca więc rozumiem, o co tak naprawdę pytasz (i to nie jest złośliwość czy ironia z mojej strony).

Warto w tym kontekście przypomnieć rzecz niezwykle istotną, o której niemal wszyscy zapominają: nauczyciel NIE ODPOWIADA za wynik maturalny ucznia (ani za jego sukces, ani za porażkę). Bo nie może. Nie pisze przecież matury. Nie ma wpływu na to, jak uczeń pracuje po zajęciach i czy np. bierze jakieś korepetycje. Nie ma wpływu na to, w jakiej dyspozycji psychicznej i fizycznej znajduje się uczeń w dniu pisania matury. Nie ma wpływu np. na liczebność klasy, w której uczy. I tak dalej. Jest natomiast odpowiedzialny za realizację podstawy programowej i z tego może być rozliczany. I również w tym kontekście "presja maturalna" jest kolejnym absurdem polskiej szkoły.

Moi uczniowie w 100% zdają co roku egzamin maturalny z języka polskiego. Ale się tym nie chwalę i nie jest to dla mnie żaden powód do dumy. Chwalę się np. tym, że wskutek zajęć, które prowadzę, kilkoro uczniów zaczęło pisać świetne wiersze. Albo tym, że uczennica z problemami natury psychologicznej zdecydowała się jednak otworzyć na moich zajęciach i brać udział w dyskusjach (i przystąpić do matury). Albo tym, że moja podopieczna wygrała ogólnopolski konkurs na reportaż, którego kompozycja, struktura itp. jest rezultatem licznych konsultacji, które prowadziliśmy. I tak dalej. Bo MATURA TO BZDURA. ;) Są sprawy i osiągnięcia znacznie ważniejsze.

Szkoła NIE MA przygotowywać do zdania egzaminu wstępnego na studia, ten ma zależeć od zainteresowań ucznia. Szkoła ma wypracować uniwersalne kompetencje i pomagać w znalezieniu i rozwoju pasji ucznia.

Amen.

A do tego potrzeba właśnie m.in. tutoringu, a nie wieloletniej tresury zwierząt, które mają napisać jakiś tekst wedle narzuconych przez CKE wytycznych.

W ogóle nie rozumiem poruszanego przez elathira "problemu" (w cudzysłowie, bo uważam, że tak naprawdę to nie jest problem), czego która uczelnia czy który wydział będzie wymagać.

Ja zdawałem egzaminy na dwie różne uczelnie w tym samym roku: na prawo (UAM) i na ekonomię (AE w Poznaniu, dziś UEP). Z wyprzedzeniem wiedziałem, czego obie uczelnie i oba kierunki wymagają na egzaminach wstępnych i uczyłem się pod tym kątem. Oba egzaminy zdałem i na oba kierunki się dostałem. A było to ponad 20 lat temu, gdy Internet w Polsce był w powijakach i o wiele trudniej było uzyskać informacje, czasami nawet trzeba było osobiście jechać na daną uczelnię i dowiadywać się tego i owego na miejscu, bo nie było żadnych powszechnie dostępnych FAQ na www poszczególnych uczelni/wydziałów ani mediów społecznościowych czy forów, dzięki którym można by było zasięgnąć opinii lub uzyskać wiedzę od innych ludzi. O dostępie do materiałów do nauki nawet nie wspominam.

I zgadzam się z tym, co napisał Bukary - nie każdy musi być magistrem, nie każdy powinien być magistrem, nie każdy nadaje się na magistra.
Bezsensowny nacisk społeczny, w tym rodziców, który wykształcił się w latach 90., jakoby każdy musiał mieć wyższe wykształcenie, spowodował to, że - jak wspomniał Ryokosha - mamy kilka razy więcej magistrów niż potrzebuje gospodarka. Powstało przez to mnóstwo mniejszych bądź większych prywatnych uczelni, na których kształcenie jest gówniane (niczym na Collegium Gównanum...), byle tylko uzyskać papierek z formalnie wyższym wykształceniem. W efekcie wyższe wykształcenie i tytuły naukowe (zwłaszcza tytuł magistra) przez te kilka ostatnich dekad w Polsce tak naprawdę się zdewaluowały i o niczym nie świadczą.

Jak nie byłoby rankingów? Przecież za czasów jeszcze starej matury i egzaminów wstępnych tez były rankingi.

Otóż punkty były za uczniów, którzy dostali się na studia gdzie same uczelnie miały swoją wagę względem prestiżu i liczby chętnych.

Większość uczniów w ogólniakach cel ma prosty, dostać się na wymarzone studia. Teraz miarą skuteczności szkoły w osiągnięciu tego celu są wyniki matury bo to ona decyduje. Jak jej nie będzie to będą to wyniki rekrutacji. Podejście, ja realizuję podstawę i nie interesuje mnie czy uczeń spełni swój cel czy nie do mnie nie trafia. I tak oczywiście szkoła średnia to nie tylko przygotowanie do egzaminu, ale nie oszukujmy się, co z tego, że przedmiot będzie prowadzony super i życiowo jak uczeń nie przejdzie rekrutacji akademickiej? Ma to sens w technikach czy zawodówkach bo tam studia są opcją a nie głównym celem ale nie w ogólniakach.

Bo przecież uczniom nie zależy na dobrym wyniku z matury dla dobrego wyniku z matury. Nie liczą się procenty, liczy się tylko czy uzyskało się wynik otwierający dalszą drogę.

No chyba, ze oddzielamy przygotowanie na studia od edukacji średniej i zostawiamy to samym uczniom, niech sobie ogarną. Tylko wtedy to zdziwienie jakie miało wielu nauczycieli przed ujednoliconą maturą,, ze uczniowie mają ich przedmioty gdzieś bo mają ważniejsze sprawy na głowie, jak nauka do egzaminów.

Irek22 jasna, ale dowiedzenie się tego i przygotowanie się było na twoich barkach. W dodatku jak pamiętam potrafiły być naprawdę konkretne rozjazdy w samych przykładowych egzaminach. Sam rozwiązywałem przykładowe testy publikowane przez różne uczelnie i tam potrafiły być zupełnie inaczej położone wymagania.

Otóż punkty były za uczniów, którzy dostali się na studia gdzie same uczelnie miały swoją wagę względem prestiżu i liczby chętnych.

Napisałem, że nie da się prowadzić SENSOWNYCH rankingów. Bo się nie da. Przecież to, o czym piszesz, było absurdalne (również gdy idzie teraz o "rankingi" uczelni w naszym kraju). I nie da się już dzisiaj wrócić do "starego" systemu rankingów, dowodząc, że ma jakieś przełożenie na rzeczywistość. W Polsce na tej samej uczelni znajdziemy świetnych profesorów i profesorów korytarzowych. W Polsce możesz być znakomity (i beznadziejny) w swojej dziedzinie niezależnie od tego, jaką uczelnię ukończysz.

Większość uczniów w ogólniakach cel ma prosty, dostać się na wymarzone studia.

Na studia wymarzone przez rodziców. Prawo i medycynę. A potem się kończy jakimiś idiotycznymi studiami w Koziej Wólce, których absolwent pracuje w zawodzie niemającym nic wspólnego z tym, czego się uczył przez 5 lat. Albo mamy lekarzy-dyletantów. Dlaczego? M.in. dlatego, że przez wszystkie lata nauki w liceum uczeń nie miał szansy na tutoring, na znalezienie tego, w czym jest dobry i co jest jego pasją. Problem polskiej szkoły widać jak na dłoni wtedy, gdy na miesiąc przed maturą pytam maturzystów (albo uczniów na korepetycjach), jakie mają ostateczne plany i co chcieliby robić dalej w życiu. W przypadku zdecydowanej większości uczniów zapada kłopotliwe milczenie. :P

Teraz miarą skuteczności szkoły w osiągnięciu tego celu są wyniki matury bo to ona decyduje.

Pisałem już w tym wątku, dlaczego wynik maturalny ma niewiele wspólnego z jakością nauczania w szkole. Konserwujemy fikcję. Skoro, jak twierdzisz, dawny system egzaminów na studia wiązał się z wykluczeniem społecznym, to nowy system maturalny tym bardziej prowadzi do tego rodzaju patologii: płacisz fortunę za korki = zdajesz = dostajesz się na studia.

I tak oczywiście szkoła średnia to nie tylko przygotowanie do egzaminu, ale nie oszukujmy się, co z tego, że przedmiot będzie prowadzony super i życiowo jak uczeń nie przejdzie rekrutacji akademickiej

Postulujesz po prostu zamianę szkół średnich w szkoły tresury maturalnej. Jaki to ma sens? Zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że same uczelnie mają mnóstwo zastrzeżeń do matury i narzekają, że w murach szacownych instytucji pojawiają się absolwenci, którzy dobrze zdali maturę, a nie mają zielonego pojęcia o tym, co zamierzają studiować. Pamiętam, jak mój kolega narzekał, że na pierwszym roku polonistyki musi tłumaczyć, czym jest katharsis i że "nić Ariadny" to nie "nić Adrianny".

Powtórzę: matura jest do zaorania w obecnej formie. Psuje tylko polską edukację. A opieranie na jej wynikach rekrutacji na WSZYSTKIE niemalże kierunki studiów jest jednym z głównych powodów degrengolady szkolnictwa wyższego. I podnoszą ten problem również akademicy. Rozwiązaniem jest wprowadzenie egzaminów na studia. Albo całkowita zmiana formuły matury (i oderwanie jej od szkół średnich, a powiązanie z uczelniami wyższymi).

Studia NIE MUSZĄ I NIE POWINNY być dla wszystkich. To etap dla tych, którzy mają intelektualne możliwości i którym zależy.

Oczywiście. A to wymaga potężnej reformy całego systemu edukacji, w połączeniu z reformą rynku pracy, w porozumieniu z biznesem i z ogromną, zakrojoną na lata kampanią społeczną.

Na studia wymarzone przez rodziców. Prawo i medycynę

Dalej ów mit funkcjonuje ? Ciekawe. W życiu nie będę dziecka zachęcał na te dwa kierunki (chyba że samo tak zdecyduje), ba, będę wręcz odradzał.

A to wymaga potężnej reformy całego systemu edukacji

Oczywiście. No to chyba po to m.in. wybraliśmy nowy rząd, żeby się wreszcie, kurna, tym zajął, a nie pierdział w stołek. Czas ucieka. Inne kraje już są na różnych etapach rozwoju po tego rodzaju reformie.

Herr Pietrus [19.19]
to wymaga potężnej reformy całego systemu edukacji

Dokładnie. Wymaga to potężnej reformy całego systemu edukacji. Dlatego - choć nie jestem nauczycielem, moja żona też nie jest nauczycielką i w zasadzie (poza dziećmi w wieku szkolnym) nie mamy nic wspólnego z edukacją - wkurza mnie, że obecne MEN tak naprawdę nie wprowadza żadnych reform systemu edukacji, tylko konserwuje to, co jest, wprowadzając zmiany jedynie kosmetyczne. Łącznie z pozostawieniem lekcji religii, którą powinno się wywalić całkowicie ze szkół jeśli już nie ze względów "ideologicznych", to po prostu ze względów praktycznych.

Jestem ciekaw, jak będzie wyglądać ta zmiana podstawy programowej od 2026 r. (o której np. dziś mówiła Lubnauer w TOK FM), ale póki co w szkołach nadal będzie się nauczać wielu niepotrzebnych i niepraktycznych rzeczy, które 99,99% uczniów nigdy się nie przydadzą w późniejszym życiu ani nie rozwiną ich potencjału i umiejętności, a tylko będą tracić na nie czas (nierzadko w szkole średniej ucząc się tych samych "bzdur", co w szkole podstawowej, a więc czas zmarnowany dwukrotnie).

Ależ oczywiście, ze za dużo ludzi studiuje, mamy za dużo beznadziejnych uczelni itd. Ale z tym się wiąże inny problem, mamy tez za dużo ogólniaków. Bo reformę tego należałoby zacząć od ograniczenia liczby osób piszących maturę.

1) w technikach tylko ci w wynikami, ewentualnie z fakultetami jak to kiedyś było
2) uczniowie ogólniaków, których liczba należy przyciąć o 3/4

Bo jaki jest sens ogólniaka? Dzisiaj percepcja jest taka, chcesz zawód to technikum lub zawodówka, chcesz na studia to ogólniak. Wtedy zostawiając w ogólniakach tylko śmietankę to można się zacząć bawić w te ograniczenia a i nagle okaże się, że przygotowania do tej tresowanej matury mają mniejsza wagę, a i konkurencja na studia mniejsza jak maturzystów będzie 1/4 tego co obecnie.

Więc jak chcemy iść w kierunku powrotu do egzaminów wstępnych, rezygnacji z matur itd. to najpierw trzeba ostro przykręcić ten kurek. I teraz pytanie czy uczniowie i rodzice nie urządza rewolucji jak by ogłosić taką reformę? Albo sami nauczyciele? Dajmy na to Bukary poszedłbyś na to by przerobić twoją szkołę na technikum lub zawodówkę? Bo by się do tej 1/4 nie załapała?

Oczywiście to będą trochę inne technika niż większość osób kojarzy bo nastawione często na konkretne zestawy umiejętności miękkich również.

jak będzie wyglądać ta zmiana podstawy programowej od 2026 r.

Dopiero od 2026? Już się boję. I chętnie bym zapytał, dlaczego nie od września 2024 r.? To mało jest w Polsce dobrych ekspertów, którym przygotowanie podstawy zajęłoby kilka miesięcy, a nie kilka lat?

Żenujące. Zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że poważną reformę zaczyna się od pierwszej klasy szkoły podstawowej. To teraz sobie policzcie, ile roczników będzie szło dalej starym systemem. Dramat.

Bukary [19.24]
Dopiero od 2026?

Tak dziś mówiła Lubnauer w TOK FM.

To mało jest w Polsce dobrych ekspertów, którym przygotowanie podstawy zajęłoby kilka miesięcy, a nie kilka lat?

Powiem więcej - oni mieli właśnie kilka lat (podczas rządów PiS), aby przy pomocy ekspertów przygotować zupełnie nową, nawet rewolucyjną podstawę programową i z nią wejść od roku szkolnego 2024/2025, wcześniejszy rok poświęcając na kampanię informacyjną.
A tu się okazuje, że największą zmianą jest częściowy brak zadań domowych i zamieszanie z pozostawieniem baby, która pomagała PiS-owi rozwalać polską edukację. No i oczywiście wielki sukces w postaci wywalenia kurator Nowak (piszę to ironicznie, bo - z całą sympatią i szacunkiem, Bukary - mnie, jako mieszkańca Wielkopolski, mało obchodzi, kto jest kuratorem w Małopolsce).
Żenujące. Irytujące.

Elathirze, nie za bardzo rozumiem ten ostatni wpis i jego związek z problemem likwidacji matury.

Bo reformę tego należałoby zacząć od ograniczenia liczby osób piszących maturę.

Nie, reformę można zacząć od zmiany podstaw programowych i egzaminów. Zresztą jeśli nie będzie matury, to nie będzie żadnego ograniczenia osób piszących maturę. Uczelnie same sobie będą regulowały to, kogo chcą przyjąć na studia i na jakich warunkach.

w technikach tylko ci w wynikami, ewentualnie z fakultetami jak to kiedyś było

Jeśli matura zostaje, to niech sobie ją pisze każdy, kto chce. Niezależnie od szkoły, jaką ukończy. Dlaczego sztucznie komuś blokować drogę do sławy i chwały? Jeśli w zawodówce tak dobrze się przygotował, że czuje się na siłach, aby podjąć wyzwanie... to proszę bardzo. Podobno matura sprawdza pewne umiejętności, a nie to, czy ktoś ma jakiś papier ze szkoły, prawda?

Widać tutaj chyba ten podstawowy błąd w myśleniu: że szkoła służy przygotowaniu do matury. Otóż nie. Matura nie jest celem samym w sobie, a jej "zaliczenie"- to żaden miernik wartości człowieka. I dlatego szkoły zawodowe nie powinny być przytułkiem dla głupich i gorszych, tylko ważnym elementem systemu edukacji. I to elementem kluczowym, gdy idzie o sprawne funkcjonowanie społeczeństwa.

I teraz pytanie czy uczniowie i rodzice nie urządza rewolucji jak by ogłosić taką reformę?

Jak pisałem, nie do końca rozumiem. Jaką reformę? Zwiększenie liczby zawodówek? Zmniejszenie miejsc w liceach? Dziś powoli zmienia się mentalność ludzi. I rodzice chętnie wysyłaliby dzieci do zawodówek, bo zaczyna brakować fachowców, którzy zresztą dobrze i bardzo dobrze zarabiają. Problemem jest fakt, że sensownych zawodówek brakuje, ponieważ nikt nie chce w nich uczyć zawodu (skoro znacznie więcej zarobi poza szkołą). Innymi słowy, po co dziś hydraulikowi jakieś dodatkowe, pięcioletnie studia (zamiast krótkich kursów), skoro osoby po studiach często mogą pomarzyć o jego zarobkach?

Dajmy na to Bukary poszedłbyś na to by przerobić twoją szkołę na technikum lub zawodówkę?= bo by się do tej 1/4 nie załapała?

Po pierwsze, już pracuję w szkole (publicznej), która daje absolwentom konkretny zawód (czy nawet zawody). Po drugie, dlaczego zakładasz, że mamy coś sztucznie ograniczać czy poszerzać? Nie chodzi o ręczne sterowanie rynkiem podaży i popytu. Chodzi o edukację. O stworzenie możliwości wyboru, która, owszem, jest kosztowna, ale zapewni różnorodny zwrot "kapitału" w przyszłości.

Czym się różni ogólniak od technikum czy zawodówki? Tak z punktu widzenia ucznia i jego oczekiwań? No tamte dają zawód a ten ma pomóc dostać się na studia. No to na to stwierdzenie dostałem odpowiedź, że przecież tu nie o dostanie się na studia powinno chodzić. No spoko, ale wtedy z punktu widzenia rozwoju, na który też się składa rozwój zawodowy jaki ma pełnić cel?

No poszerzać horyzonty i odpowiednio kształtować młodego człowieka, który następnie sam będzie w stanie przygotować się do zdania egzaminów akademickich? No spoko, ale to leży w zasięgu może 20% uczniów ogólniaków. Co z resztą? Co po skończeniu szkoły nie dającej zawodu, nie dającej szansy na zdanie publicznych egzaminów akademickich taka osoba ma począć? Zostać kolejnym absolwentem WSB czy innego scamu na kasę?

Chodzi mi o to, że jak chcemy zmieniać system to trzeba całościowo, czyli:
By zrezygnować z matury i przywrócić egzaminy trzeba zmniejszyć podaż kandydatów, by te egzaminy nie były kopią matury tylko czymś głębszym. A to wymaga ograniczenia miejsc w szkołach, które przecież kusza obietnicą dostania się na studia. Bo nie wiem czy pamiętać ale uczelnie same miały już problem z egzaminami wstępnymi i ich organizowaniem ze względu na lawinowo rosnącą liczbę chętnych. Więc co zrobią? Pójdą kierunku unifikacji, przynajmniej pewna część, i dzielenia się wynikami. Zamiast CKE będzie WKEW (wspólna komisja egzaminów wstępnych) i tyle.

Jedyna opcja na sensowną reformę to odejście od presji akademickiej, ale to wymaga zmiany podejścia pracodawców, a to wymaga zmiany podaży absolwentów na rynku, która wymaga zmiany podaży potencjalnych kandydatów. Bo to jedyne co rząd może sam zmienić.

Ewentualnie zostawienie przyszłości uczniów samym sobie i oderwanie edukacji od tej potrzeby. Ale to tylko pożywka dla śmiecio szkółek wyższych. Co więcej uczniowie koncentrujący się na szkole będa pokrzywdzeni względem tych olewających przedmioty szkolne ale koncentrujących się na leceniu przez próbne egzaminy wstępne na wybrane uczelnie.

I ja nigdzie nie twierdzę, że celem ma być dobry wynik z matury. Celem uczniów w ogólniakach są studia, matura to środek do celu. I można tłumaczyć, ze nauka krytycznego myślenia, rozwój pasji itd. są kluczowe. Ale 19 latek, któremu plan życiowy się zawalił bo egzaminy wstępny nie wyszły jak trzeba bo to czego się w szkole uczył nie do końca pokryło się z nimi a w innych szkołach się pokryło nie będzie tej szkoły wspominał z nostalgią, że przecież uczył się wartościowych rzeczy a tylko po tym, że w sumie inni wybrali lepiej.

Póki celem uczniów są studia tego typu zmiany nie mają sensu.

Ogromny plus dla elathira za ostatnie posty.
Dokładnie tak jest, wprowadzenie egzaminów na studia czy tym bardziej likwidacja "obowiązkowej" matury (przecież dzisiaj też jest przeznaczona tylko dla chętnych na studia, do egzaminu maturalnego nie trzeba podchodzić) wymaga prawdziwej rewolucji edukacyjne-społecznej.

Nie twierdzę że niepotrzebnej! :)
Ale to chyba nie jest temat na siły obecnych polityków. Ostatnie wielkie reformy to zmieszany z błotem AWS UW :)

Dam może przykład.

Dajmy na to mamy kierunek studiów co się nazywa hotelarstwo i turystyka, raczej domena studiów prywatnych ale świetnie się nada.

Czy to muszą być studia? No nie. Podstawę nauczania tego czegoś można by połączyć z 5 letnia szkołą średnia, czyli technikum. I teraz szykując młodzież do tego zawodu i pokrewnych bez presji matury można nastawić przedmioty na silną praktyczność bez konieczności dostosowywania toku nauczania pod egzaminy. Natomiast ta długo jak jest to kierunek studiów to osoby nim zainteresowane będą bardziej skupione na tym by się na te studia dostać niż na tym by mieć kreatywnie i sensownie zrealizowane zajęcia w szkole średniej.

I to się tyczy lwiej części edukacji. Tak naprawdę stosunkowo nieliczne studia wymagają wszechstronnego wykształcenia i ciężkich egzaminów wstępnych. Część kierunków inżynieryjnych (bo tez nie każdy, część została wypchnięta na polibudy przez śmierć techników na wysokim poziomie), część medycznych (wiadomo lekarski, ale pielęgniarski na pewno wymaga ogólniaka + matury + studiów, ot może dłuższe technikum w zamian, takie 6 lat?), prawnicze i pewna grupa innych.

Zostaną też kierunki dla pasjonatów i dość niszowe jak choćby polonistyka, historia itd. ale przy malej podaży absolwentów na nie będzie można zrealizować egzamin wstępny w formie ustnej, sprawdzając czy kandydat się nadaje, jest pasjonatem itd. a nie tylko wykuł się na egzamin.

Ale to wszystko jest niemożliwe przy dzisiejszej podaży absolwentów z przyczyn stricte logistycznych. Są kierunki studiów z 200 miejscami i 10 kandydatami na miejsce. Przesłuchanie 2000 osób, po godzinę na osobę (minimalny sensowny czas), z przerwami itd. 5 dni w tygodniu zajęłoby komisji z rok czasu. No to robimy z 5 komisji (czyli 15 wykładowców), 25 osób dziennie (bo akademicy mają tez inne zajęcia na głowie) mamy 4 miesiące.

Czyli zostajemy przy egzaminach pisemnych kopiujących maturę.

Aleście się zafiksowali na tej chorej i szkodliwej maturze. :) Wolicie zostawić tego potworka, nawet jeśli fatalnie wpływa na kształcenie (także na uczelniach), tylko z jednego tak naprawdę powodu: bo na jego podstawie odbywa się rekrutacja na studia. To nic, że nie sprawdza rzetelnie wiedzy i umiejętności, że dezorganizuje nauczanie w szkole, że niepotrzebnie absorbuje czas, który można w edukacji lepiej wykorzystać itp. I zamiast wyrwać chory ząb, który sprawia, że cały organizm wchodzi w stan zapalny, zastanawiacie się, czy da się bez niego przeżuwać jedzenie tak, jak to było do tej pory. A może pora się zastanowić nad całkowitą zmianą diety, żeby zęby się aż tak nie psuły?

Tak, potrzebne są kompleksowe zmiany, a całkowite przeformułowanie (lub usunięcie) matury jest elementem koniecznym, żeby reforma edukacji się powiodła. Nie jedynym elementem, ale jednym z ważniejszych. Nie postuluję zatem wyłącznie usunięcia matury i pozostawienia reszty puzzli "po staremu". Wszystko trzeba zmienić. Im dłużej zwlekamy, tym większe tego koszty poniesiemy w przyszłości.

Skoro wam nie odpowiadają egzaminy wstępne (najlepsze rozwiązanie), to można rekrutację na studia oprzeć na innych kryteriach. Takich, które nie tylko nie dezorganizują kształcenia, ale z niego wynikają, np. na szkolnych osiągnięciach z poszczególnych przedmiotów (jak np. w Szwecji). Albo na jakiejś formie mieszanej (szkolno-uniwersyteckiej), jak np. w Finlandii. Ale obronę matury w obecnym kształcie uważam wręcz za szkodliwą. Jeśli matura ma pozostać, to musi się diametralnie zmienić (ale to temat na osobną dyskusję).

Co do przykładów elathira: tak, można wszystko sprowadzić do absurdu. Jednak dawniej przeprowadzanie egzaminów wstępnych nie dezorganizowało pracy uczelni na kilka miesięcy, a kandydatów na jedno miejsce też pojawiało się mnóstwo. I ciekawe, dlaczego w innych krajach możliwa jest edukacja bez takiej matury, jak w Polsce, a u nas miałoby się to okazać mission impossible. :P I nie, egzaminy pisemne na studia nie muszą "kopiować matury". Mogą być (i zapewne by były) zupełnie inne niż obecna matura (krytykowana przez uczelnie). Odrzućcie ten imposybilizm, panowie! ;)

https://www.youtube.com/watch?v=3A_xzurN-Lc

I na koniec: nie bez powodu dobre uczelnie (na świecie) nie przyjmują uczniów (wyłącznie) na podstawie jakichś "standaryzowanych" egzaminów w szkołach, tylko same przeprowadzają rekrutację.

Przecież o tym piszemy! To wymaga rewolucji, także na uczelniach! Czy ma sens? Raczej tak, bo po co studia z hotelarstwa albo tym bardziej, o zgrozo, zakładania wenflonów? Ponoć tak to działa w Niemczech, tam są właśnie dobre technika i tam kończy większość uczniów. Ale to wymaga rewolucji na naście lat do przodu. Bo skąd np kadry do techników? Wykładowcy z polibud odejdą?

Bukary, nam chodzi o to, że do tej reformy zabierasz się od złej strony.

Jak zaczniesz od likwidacji matury to uzyskasz tylko bałagan. Presja egzaminacyjna robiąca krzywdę będzie nadal, tylko wobec trudniej porównywalnych kryteriów jak zauważyłeś. Czyli tylko większy stres dla młodzieży i tyle.

Zmiana wymaga gruntownego przebudowania systemu, czyli przywrócenia kształcenia technicznego na wysokim poziomie, drastycznego obcięcia kierunków i liczby miejsc na uczelniach, likwidacji większości ogólniaków (w sumie to przekształcenia ich w inne typy szkół) i wtedy możemy maturę w obecnej formie wywalić do kosza.

Zrobienie tego obecnie nie ruszając reszty to prośba a katastrofę z punktu widzenia uczniów. Czy matura jest najlepszym egzaminem? Jasne, ze nie. Czy liczne egzaminy wstępne na studia są lepsze? Niby w czym? Dalej typowa egzaminoza tylko rozproszona, co gorsza przeprowadzana przez ludzi, którzy często nie mają pojęcia co w szkole średniej i w jakim stopniu jest realizowane. W sumie z takim przygotowaniem dadzą sobie radę tylko szkoły mające dostęp do uczelni. I właśnie tak kiedyś było, studiowali mieszkańcy dużych miast. Wspólna matura to zmieniła. Teraz masz presję z CKE, wtedy będzie miał z UJ, UW, AGH, PW, PWro, UWro, KUL itd.

Za to jak ograniczymy podaż absolwentów na studia to nagle się okaże, że można przeprowadzić naprawdę fajne i sensowne egzaminy wstępne nie będące kopią matury ale z lokalnym twistem. Bo z punktu widzenia ucznia, w czym krajowa matura jest gorsza od serii egzaminów wstępnych rozsianych po kraju na które musi dojechać i pisać kilkukrotnie to samo? Że coś się zmieni a oświacie? Przed reformą i tak w klasie maturalnej się głównie trzepało zestawy przykładowych pytań publikowanych przez uczelnie tak jak po reformie trzepało się zestawy przykładowych pytań maturalnych. Różnica taka, ze zamiast jednego źródła było kilka.

Tak naprawdę jedyną zaletą jaką wymieniłeś to to, ze szkoły nie będą czuły tak silnej presji rankingów bo te sprzed nowej matury były mniej obiektywne i to jakiś cudem sprawi, ze rodzice nie będą się nimi przejmować. A, ze uczniowie dostaną w kość to bez znaczenia.

Co do formy opartej na osiągnięciach w szkole to niestety przy rodzinnym kombinatorstwie proszenie się o nadużycia.

Czyli jak mówiłem: modyfikacji wymaga matura sama w sobie, a nie jej likwidacja.

modyfikacji wymaga matura sama w sobie, a nie jej likwidacja.

I tak, i nie. IMHO w początkowym etapie przeprowadzania gruntownych reform maturę trzeba kompletnie zmodyfikować. Kompletnie. Ale docelowo (gdy już większość elementów układanki będzie na swoich miejscach) - usunąć.

Odnotuję tylko: zgadzam się chyba z wszystkim, co wyżej napisałeś.

Chodzi ci o odmianę, a nie słowotwórstwo? Dobrze zrozumiałem? (Chyba że to jakiś żart, którego nie załapałem).

W lp. mamy 3 rodzaje w czasie przeszłym (męski, żeński, nijaki), ale nie w każdej osobie:
ja przyjechałem, ja przyjechałam (nie ma formy "przyjechałom"),
ty przyjechałeś, ty przyjechałaś (nie ma formy ty "przyjechałoś"),
on przyjechał, ona przyjechała, ono przyjechało.

W lm. czasownik w cz. przeszłym ma tylko dwa rodzaje (męskoosobowy i niemęskoosobowy):
my przyjechaliśmy, my przyjechałyśmy,
wy przyjechaliście, wy przyjechałyśmy,
oni przyjechali, one przyjechały.

Oczywiście, jak zaczniemy gadać o języku inkluzywnym, to możemy jakieś fajne formy wymyślić. Może kiedyś wejdą do użytku. Np. my "przyjechałomx".

(nie ma formy "przyjechałom")
(nie ma formy ty "przyjechałoś")

bigot

bigot

wokejarz

Tutaj to akurat proste - przyjechałośmy.

Aczkolwiek jak słusznie zauważył Bukary jest rodzaj niemęskoosobowy, czyli powinien pasować wszystkim poza mężczyznami. Ewentualnie można by zrobić miksy - my dwaj przejechałyśmy, ich dwie przyjechało, oni dwaj przyjechały

Chryste, jaki ten typ jest wkurwiający.

Ja myślę, że w jego wypadku to akurat nie egzaminatorzy na maturze, tylko komisje na olimpiadzie się pomyliły. A potem to już poszło z górki...
Ale miło popatrzeć, że macie z Dżonem (Zaraz, tym właściwym, czy jednak tym drugim?... W sumie jedno i drugie nobilituje!) wspólnego idola. :P

A tak poważniej - akurat w tym wypadku pewnie ma rację w wielu punktach, ale jednocześnie nadal jest wszystkowiedzącym, irytującym bufonem, co doskonale słychać w dygresjach. Inna sprawa, że jeśli matura miałaby czegokolwiek wymagać z zakresu j. polskiego od 90% uczniów szkoły masowej, to faktycznie należałoby ją sprawdzić do matury z gramatyki i pisania tekstów użytkowych - i wtedy majca (czy jak to teraz nazywają gówniaki?) to byłby pikuś, a polski to byłby POGROM (chyba, że teraz coś się zmieniło i nagle młodzież ogarnia gramatykę?)

Swoją drogą fajne jest pisanie o tym, jakie to wszystko jest bez sensu, z pozycji naukowca, który wszystko wie. Też bym tak pewnie potrafił kręcić bekę np z WOS-u, czy czego tam się teraz uczy albo i nie... :P

Co do masowości studiów - no to właśnie, najpierw potrzebna jest rewolucja, by zagospodarować ograniczony znacznie zasób chętnych na takowe, a likwidacja matury to już tylko wisienka na torcie.

Aha - Wykurzające są też takie uwagi od czapy jak choćby to, że matura na poziomie A2 czy tam B1 nie sprawdza komunikatywnego "języka". Umiejętności mówienia specjalnie nie sprawdza, a szkoła jej nie uczy, albo nie uczyła, bo taki od zawsze był poziom w szkole, no ale do cholery, po hotelarstwie to ktoś ma znać tylko "Good Moring, how can I help you?", "Please pay a the counter", "Can I check your ID?" i "There is a fresh towel for you?" :P

Chryste, jaki ten typ jest wkurwiający.

Owszem, Maj bywa wyjątkowo irytujący. Ale to nie zmienia faktu, że - gdy idzie o problemy związane z edukacją, którymi się zajmuje - zazwyczaj ma rację.

Ja myślę, że w jego wypadku to akurat nie egzaminatorzy na maturze, tylko komisje na olimpiadzie się pomyliły.

Rozumiem zacięcie ironiczne, ale: nie sądzę. :P

Wydał dwie książki, które są dobrze oceniane w środowisku naukowym (za granicą):
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/272542/allotopie-topografia-swiatow-fikcjonalnych
https://lubimyczytac.pl/ksiazka/4966063/swiatotworstwo-w-fantastyce-od-przedstawienia-do-zamieszkiwania

Na studiach (UJ) wygrał konkurs na pracę roczną/magisterską, co nie jest wcale łatwe (wiem, bo sam wygrałem). :P Pracuje na AGH, a to obecnie jedna z sensowniejszych uczelni w Polsce (znowuż: wiem, bo studiuje tam mój siostrzeniec, który właśnie - jako jeden z nielicznych Polaków - dostał się na staż do Europejskiej Agencji Kosmicznej). A poza tym (i to najważniejsze) Maj zazwyczaj gada do rzeczy.

Ale miło popatrzeć, że macie z Dżonem (Zaraz, tym właściwym, czy jednak tym drugim?... W sumie jedno i drugie nobilituje!) wspólnego idola.

"Idolem" bym Maja nie nazwał. Chociażby z tego względu, że nie ze wszystkim, co pisze i mówi, się zgadzam. Tak, jemu też zdarza się błądzić. :P Ale jak chcesz się jeszcze poznęcać, to dodam, że obaj z Johnem cenimy też Giełzaka (z DLR). Kto wie? Może jeszcze jakieś wspólne zainteresowania by się znalazły? ;)

akurat w tym wypadku pewnie ma rację w wielu punktach

Otóż to.

jeśli matura miałaby czegokolwiek wymagać z zakresu j. polskiego od 90% uczniów szkoły masowej, to faktycznie należałoby ją sprawdzić do matury z gramatyki i pisania tekstów użytkowych - i wtedy majca (czy jak to teraz nazywają gówniaki?) to byłby pikuś, a polski to byłby POGROM (chyba, że teraz coś się zmieniło i nagle młodzież ogarnia gramatykę?)

Wiesz, nie chodzi o znajomość zasad gramatyki w teorii (np. właściwe wskazywanie rodzaju imiesłowów), chodzi o pisanie zgodne z zasadami gramatyki (praktyka). I rzeczywiście: teraz w szkole nie ma czasu na naukę pisania czy retoryki, bo trzeba się skupić na omawianiu starych książek (a raczej bryków). I dlatego kompetencje uczniów w zakresie pisania i czytania wołają o pomstę do nieba. Chyba najwyższy czas to zmienić, bo rosną nam kolejne pokolenia "analfabetów", którzy rzekomo przerobili mnóstwo książek w szkole. Tylko żadnej nie przeczytali.

Swoją drogą fajne jest pisanie o tym, jakie to wszystko jest bez sensu, z pozycji naukowca, który wszystko wie.

Tu się częściowo zgodzę. I przyjmowanie tego rodzaju pozycji czasami prowadzi Maja na manowce. Tzn. bywa zbyt skrajny i radykalny w swoich sądach (choć - dodam gwoli sprawiedliwości - ma za sobą epizod pracy w szkole, więc nie jest całkowicie oderwany od rzeczywistości). To jednak przywilej "rewolucjonistów". Ale już teraz da się wprowadzić w życie choć część jego postulatów w nieco złagodzonej formie.

po hotelarstwie to ktoś ma znać tylko "Good Moring, how can I help you?", "Please pay a the counter", "Can I check your ID?" i "There is a fresh towel for you?"

Ostatnio pisałem o "boomerstwie", a teraz napiszę po prostu o niewiedzy. ;) Mówiąc krótko, raczej się mylisz. Mieszkam w regionie nastawionym głównie na hotelarstwo i znam różnorodne historie, które pokazują, że dobra komunikatywność językowa przydaje się, żeby pomóc w rozwiązaniu problemów związanych z kaprysami gości i konfliktami interpersonalnymi (i działalnością reklamowo-influencerską). Tu nie chodzi tylko o ręczniki czy papier toaletowy. Hotelarz (w szerokim tego słowa znaczeniu) to nie sprzątacz czy sprzątaczka. Nie oglądałeś "Białego Lotosu"? Polecam. Serio. Ten serial znakomicie pokazuje, co mam na myśli. :)

Matura jest teraz absurdem. I to szkodliwym. W przyszłym tygodniu zaczynam maraton, w czasie którego spędzę co najmniej siedem dni na egzaminowaniu maturzystów (od rana do wieczora) w różnych szkołach (licea, technikum). (BTW, z tego powodu, co jest kolejnym absurdem, moi uczniowie nie będą mieli praktycznie przez 2 tygodnie zajęć polskiego). I - podobnie jak w latach poprzednich - słuchając biednych absolwentów, ciągle będę się zastanawiał, jak to możliwe, że na coś takiego (jako społeczeństwo) pozwoliliśmy.

jesli ten jest wkurwiajacy to skumajcie jego brata wojciecha, mieszka na bronowicach na nowym osiedlu mwm i przeszkadza mu graffiti w przejsciach podziemnych

Ano racja, chyba gdzieś o tym czytałem ale oczywiście urban legend mocno wdrukowane.

Jeszcze kilka uwag:
- w latach 90tych mieliśmy wysyp uczelni prywatnych, obecnie ostały się tylko te największe i siłą rzeczy: najlepsze (są wyjątki jak Colegium Humanum). Z czego to wynika? To proste. Z roku na rok (od lat) studentów jest coraz mniej. Raz, że jest niż demograficzny, dwa że wielu ludzi kończy edukację na szkole średniej lub idzie do policealnych zamiast na studia a trzy.....Wzrasta świadomość wśród młodych i wybierają szkoły branżowe by mieć fach.
- matura powinna być trudniejsza to raz, a dwa, że powinna być SPERSONALIZOWANA (czyli wywalamy obowiązkowy tak polski jak i matmę, niech uczeń wybiera, ale niech zda na 51%).
- nie umieją pisać pism (lit motywacyjny? CV?) bo raz że nikt ich tego nie uczy w szkole a dwa że są zadżumieni kulturą obrazkową.
- dla mnie literatura jest bardzo ważna, jest najważniejszym elementem kształtowania tożsamości narodowej jak i kulturowej (w sensie: europejskiej) i patrzę dziwnie na kogoś kto studiuje a nie czytał lektur w szkole średniej, no ale ja jestem pewnie "spaczony" pod tym względem xd

Herr Pietrus
Odnośnie notatki syntetyzującej. Została ona wprowadzona na maturę dopiero w 2023 roku*, przedtem taka forma pisemna nie istniała. To sztuczny twór nastawiony właśnie na pisanie pod klucz. Ani to notatka, ani streszczenie. Ba, notatki pisze się DLA SIEBIE. Ocenianie przez innych, co jest dla mnie istotne i w jakiej formie chcę to przedstawić, to czysty debilizm. A poziom zadań z czytania za zrozumieniem kwituje fakt, że wśród nieoficjalnych wyników matury dla portalów dziennikarskich, każdy ekspert wskazał inne odpowiedzi.

* https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/materialy_dodatkowe/ Materia%C5%82y dodatkowe_Notatka syntetyzuj%C4%85ca.pdf

Iselor
Tak, tak. Młodzi są zadżumieni kulturą obrazkową i nie potrafią napisać CV. Nie to co starsze pokolenie. Ci boomerzy, którzy nie zmieniali pracy przez całe życie lub zrobili to raz i milenialsi, którzy muszą chodzić na kursy pisania CV, żeby dostać się do byle korpo. Jeszcze do niedawna większość osób szła z PIT-em do księgowego. A gdy ktoś wiedział, jak uzupełnić PIT, to robił to całej rodzinie i sąsiadowi. Dziś młodzi składają go sami, więc to bujdy na zasadzie "trzynastolatek nie potrafi wysłać listu". No super, ja nie wiem jak wysyłało się telegram. Może dlatego, że telegramy są tak przestarzałe dla mnie, jak dla młodych stają się listy.

Zawsze też mnie nurtowało, dlaczego na Polskim edukację kończyło się na II WŚ. Tak jakby w ogóle nie istniała literatura współczesna.

Na to potrzeba czasu. Może w klasach typowo o profilu humanistycznym da się omówić coś ze współczesnej, ale w innych? Sam byłem w klasie biologiczno - geograficznej, także....

Też nie.

Human, ale jechaliśmy bardzo dziwnym trybem, w efekcie czego omówiliśmy wojnę i okres powojenny, ale niekoniecznie lektury z tego okresu.

Chodzi mi o to, że np. w II klasie w ramach omawiania Mistrza i Małgorzaty ( najlepsza lektura ever ) mieliśmy Borowskiego, mieliśmy wycinki czy to z Tuwima, czy Słonimskiego, dyskusje nt wojny i krótko o Dżumie Camusa a w III klasie trochę o literaturze powojennej.
AFAIK normalny tryb wyglądał ciut inaczej.

Na to potrzeba czasu. Może w klasach typowo o profilu humanistycznym da się omówić coś ze współczesnej, ale w innych?

A może by tak przesunąć środek ciężkości na czasy współczesne a obciąć po 10% z wcześniejszych epok. I nagle by się okazało, że jest czas.

No tutaj to faktycznie przepytujący wypada żenująco, Maj nawet daje radę.

Tylko zauważ, że znowu w którymś momencie można dojść do wniosku, że problem mamy z przedmiotami humanistycznymi. No bo umówmy się - to, czy ktoś nadaje się na studia ścisłe można spokojnie sprawdzić ustandaryzowanym testem. Ten, kto się nadaje, kto "ogarnia temat", po prostu rozwiąże zadanie, poda odpowiedź, wykaże się wiedzą i konkretnymi umiejętnościami. Nie musisz z nim rozmawiać, nie potrzebuje swobodnej wypowiedzi jak pisowiec na posiedzeniu komisji śledczej.

OK, może być to oczywiście argument za egzaminami wstępnymi ;) - nie będą trudne w organizacji, chaotyczne ani kosztowne, bo uczelnie test na kierunki ścisłe, z dzisiejszej perspektywy jakby najważniejsze, mogą sobie nawet ustandaryzować w skali kraju - co nie zamknie furtki tym zdolniejszym, mieszkającym daleko. A humaniści - artyści zrobią sobie może jakieś bardziej indywidualne "przesłuchania".

Z drugiej strony - może to być argument za pozostawieniem matury i po prostu rozszerzeniem kierunków z dodatkowymi egzaminami - na wzór tego, jak obecnie rekrutuje się na wydziały artystyczne czy architekturę (chyba, bo teraz rysunek to byłby przecież anachronizm w dobie CAD i wizualizacji 3D - chyba, że jako test umiejętności w tego typu aplikacjach, no ale tu z kolei jest problem kosztu i mnogości takowych)

No bo po co komuś "egzamin zstępny" do pracy, skoro oceny z niego nie liczą się w pracy tak samo, jak nie liczą sie z oceny na świadectwie, a przecież świadectwo z ostatniej klasy może być dowodem ukończeni obowiązkowej edukacji.

Generalnie znowu dochodzimy do tego, co w wiadomym wątku wyłożył tak dobrze elathir, a ja mu przyklaskuję. Matura to jest wisienka na torcie, skutek, a nie przyczyna.

U Maja widzę też sporo utopijnego myślenia "ludologa" :D Gry jako kanon, część tortu warta omówienia? Np. rasistowska, dyskryminująca Azjatów gra o żółtym samuraju? OK, w jakimś sensie to szalenie ważny temat z punktu widzenia kulturoznawczego i socjologicznego :), niemniej tak na oko 70% gier nie jest szczególnie wartościowa jeśli spojrzymy na poziom narracji/prezentacji itp. I nie jest to nawet zarzut wobec nich, bo często po prostu stawiają one przede wszystkim na gameplay, cała reszta elementów to tylko fajna otoczka, pretekst dla gracza - większość to sztuka użytkowa, rozrywkowa. Choć oczywiście jest wspaniale, gdy twórcy chcą nam pokazać coś więcej, chcą bawić ambitnie i dostajemy "Siedem" zamiast "Gliniarzy" Nie twierdzę, że gry nie powinny pojawić się na zajęciach w szkole, podobnie jak filmy czy seriale, bo to daje szansę na ukształtowanie bardziej świadomego odbiorcy, ale przecież argument o tym, że wszechobecny Netflix czy gry za gorsze są trudniej dostępne niż książki w bibliotece jest wręcz zawstydzająco boomerski i głupi :) Wszystkie te rzeczy są modne i korzysta z nich każdy, a biblioteka to jest jakiś relikt PRL-u...

Ale do czego ja właściwie zmierzam - Nie wiem, czy Maj to jakiś wielki ekspert od edukacji. Jeśli zaczniemy się zastanawiać, jak nas formuje szkoła, to szybko dojdziemy do wniosku, że program nauczania czy kształt egzaminów są jedynie kawałkiem wielkiego tortu. Nasz sukces albo porażka życiowa, zawodowa, zależą od setki zmiennych - na jakich trafiliśmy nauczycieli, na jakie środowisko rówieśnicze, z jakiego wyrośliśmy domu, jakie mieliśmy ewentualne problemy zdrowotne, w tym psychiczne, jakie mocne strony, jakie ograniczenia... Matura może być symbolem źle poukładanej szkoły, czy nawet źle poukładanego świata, ale cholera - z perspektywy nastu lat życia to fakt, czy zadania były na niej pisane bardziej czy mniej "pod klucz", czy będą bardziej czy mniej otwarte - niczego nie zmienia.

Dlatego trochę naiwne jest stawianie sobie za cel samej reformy matury albo umieszczanie postulatu reformy matury na sztandarach. Jeśli chcemy bardziej sprawiedliwego startu w życie dla kolejnych pokoleń, to - o czym pisał elathir - trzeba dosłownie przeorać obecny system. Co wcale nie gwarantuje, ze także w tym nowym nie znajdą się pokrzywdzeni :) Na uczelniach też jest masa anachronizmów, absurdów i niesprawiedliwości.

Tegoroczna rozszerzona matura z chemii, jak głoszą baitowe nagłówki na portalach, zmasakrowała abiturientów. To dobrze, czy źle? Chyba dobrze, bo uczelnie potrzebują najlepszych. Chciałbyś, żeby tępy chemik-farmaceuta opracowywał nowe leki dla ciebie? No ale ci ludzie, zrozpaczeni, płaczą teraz, że stracili szansę na wymarzone studia. Cos trzeba zn imi zrobicwcześniej :)

I tak, o tym w sumie Maj mówi już na początku, że powinno być trudniej, że studia powinny być dla elit. I ze niepotrzebne są uniwersytety, tylko szkolnictwo zawodowe.
O, na końcu też o tym mówi.

To nawet fascynujące, że normalnie - już pomijając poglądy, z którymi można się zgadzać lub nie - pajacuje i manipuluje. Lajki, kliki, odsłony? :P

niemniej tak na oko 70% gier nie jest szczególnie wartościowa
O, to tak jak książki. Maj nie postuluje wprowadzenia gier do kanonu lektur, wręcz jest temu przeciwny. Mu chodzi o wyrobienie w ludziach kompetencji kulturowych w odczytywaniu różnych mediów; książek, filmów, komiksów, czy gier. Książki nie są w niczym bardziej wartościowe od gier. Ot, inna forma przekazu i wcale nie najstarsza, bo taką jest komiks.

W takim razie to znowu kwestia średnio trafionego przykładu czy źle położonego akcentu.
Ogólnie to faktycznie, z większością rzeczy w jego wypowiedzi można się tym razem zgodzić.
Zamiast medialnego, klikalnego, a jednocześnie żenującego wręcz pastwienia się nad maturą przechodzi bardziej do sedna - m.in. do fatalnej dydaktyki, o której wspominałem. :)

Bo przecież nie powinniśmy tracić z pola widzenia faktu, że jakkolwiek ułomna nie byłaby matura, trudno kreować ją na test ponad siły przeciętnego licealisty w dobrze pomyślanym SYSTEMIE, nawet jeśli obejmowałaby podobnie pruską podstawę programową.

Hehehe... proporcje. Pamiętam jak na chemii w liceum rozwiązywało się zadania proporcjami. Najśmieszniejsze, że mogłeś nie znać wielu wzorów i przebić się przez zadanie. Droga do rozwiązania czasami dłuższa ale równie skuteczna.

He he.. z perspektywy czasu uważam, że olanie nauczania prawdziwego przekształcania wzorów to była jedna z większych zbrodni w moim procesie edukacji szkolnej :) (jak całe nauczanie fizyki - czysta patologia, tak pod względem podejścia nauczycieli, jak i wartości podręczników szkolnych dla laika).
Z kolei proporcji jakoś przesadnie na chemii nie tłukliśmy. Ale to taka metoda na chłpski rozum jest, w pewnym sensie :)

Książki nie są w niczym bardziej wartościowe od gier.
Oczywiście, że są. Logicznym jest, że wyobraźnia bierze udział w rozwoju mózgu. I na odwrót - im bardziej rozwinięty mózg, tym większa wyobraźnia. Czytając książkę, pozwalamy wyobraźni tworzyć za każdym razem unikalny świat. Opowieść staje się bardziej prywatnym, nieraz intymnym doświadczeniem. Rola książek w kształtowaniu psychiki jest nie do przecenienia. Jacek Dukaj w którymś z wywiadów ładnie to wytłumaczył, gdzieś jest na YT. O różnicach między doświadczaniu słowa pisanego a przeżyciami audiowizualnymi.

Flynn
Jeszcze zabrakło, że książki zwiększają zasób słownictwa, skoro jesteśmy przy wyświechtanych frazach. Jeśli przyjąć kryterium braku obrazu, to najbardziej wartościowym medium byłyby w takim przypadku stołowe RPG, gdzie nie tylko musisz wyobrazić sobie odbieraną opowieść, ale jeszcze partycypujesz w jej tworzeniu. I pewnie, książki rozwijają wyobraźnię, ale żeby zaraz ta cecha stawiała je na piedestale? Filmy i gry również rozwijają wyobraźnię, nie bez przyczyny część pisarzy ma wypracowaną wyobraźnię kinową i piszą książki poprzez opisanie kadru widzianego w głowie.

A gry przyczyniają się np. do wypracowania lepszego czasu reakcji lub poprawy zdolności zapamiętywania, dzięki czemu grające dzieci łatwiej się uczą, a dorośli zmniejszają swoje ryzyko na zachorowanie na Alzheimera. Nie wspominając o tym, że są multisensoryczne i w grach też można czytać.

Ciekawostka, istnieje przypadłość zwana afantazją (aphantasia) i osoby nią dotknięte nie są w stanie wytwarzać obrazów mentalnych w swojej głowie. Nie przeszkadza to im nawet w pisaniu książek. Więc nie, wyobraźnia to nie kluczowe kryterium wartościowania mediów. Powtórzę, książki nie są w niczym bardziej wartościowsze od gier.

A ja powtórzę po raz kolejny, że książki są bardziej wartościowe. Podczas czytania wykorzystujesz swoją wyobraźnię i wcześniejszą wiedzę, aby wyciągnąć nowe wnioski i konsekwentnie uczyć się poprzez doświadczenie. Czytanie pomaga również rozwinąć koncentrację, czas skupienia uwagi i zaangażowanie umysłowe. Gry wideo dostarczają ci stale zmieniających się obrazów. Książki poszerzają słownictwo i poprawiają artykulację, co z kolei poprawia umiejętności interpersonalne. O wiele bardziej zwiększają prawdopodobieństwo poznania nowych słów lub wyrażeń i mogą aktywnie nauczyć cię lepszej gramatyki i interpunkcji. Im lepiej potrafisz wyrazić swoje uczucia, tym lepsze jest twoje zdrowie psychiczne.

Tylko zauważ, że znowu w którymś momencie można dojść do wniosku, że problem mamy z przedmiotami humanistycznymi. No bo umówmy się - to, czy ktoś nadaje się na studia ścisłe można spokojnie sprawdzić ustandaryzowanym testem.

Trochę tak, trochę nie. :)

Zwróć uwagę, że przede wszystkim mowa tutaj o fatalnym kształcie obecnej matury. Także z przedmiotów ścisłych. Stąd uwagi Maja o dyskusjach na AGH związanych z wprowadzeniem rocznika "0", który uczyłby się podstaw np. matematyki. Ergo: matura z matematyki też gówno sprawdza/daje (w kontekście rekrutacji na kierunki ścisłe), a uczelnie postulują konieczność ponownej weryfikacji kandydatów. Ale z drugiej strony - tak. Bo matura z polskiego jest chyba najgorsza pod wieloma względami.

Warto sobie zadać pytanie o to, co (i po co) sprawdzamy na maturze. W tym momencie sprawdzamy przede wszystkim wiedzę z historii literatury. Czyli coś, co jest dla 90 (albo więcej) procent absolwentów (poza przyszłymi studentami polonistyki i jakichś kierunków kulturoznawczych) raczej kompletnie nieprzydatne. Po co zatem tego rodzaju (szkodliwa i kosztowna) zabawa?

Prosty przykład... W tym tygodniu omawiam w jednej klasie "Skąpca". No to wchodzę do szkoły i sobie myślę: "Trzeba zrobić wykład na temat klasycyzmu francuskiego, przedstawić biografię Moliera, a potem przejść do jakiejś charakterystyki Harpagona". Nudy. Ale nudy przydatne na egzaminie maturalnym. "Pierdolę. Zrobię coś, co się uczniom przyda".

Kazałem każdemu wejść w rolę Moliera, który szuka pracy w teatrze. Podałem wymagania od pracodawcy na konkretne stanowisko (dramaturg). Musieli samodzielnie wyszukać informacji o życiu i twórczości komediopisarza (tak, m.in. za pomocą komórek), po czym wypełnić formularz aplikacyjny, w którym był też dział "autoprezentacyjny" (coś w stylu: "Czemu nadaję się na to stanowisko?"). Następnie przeprowadziłem procedurę rekrutacyjną. Uczniowie podzielili się na grupy (trupy teatralne), które wyłoniły swoich kandydatów do rozmowy kwalifikacyjnej (po uprzednim głosowaniu, które poprzedzone było dyskusją w obrębie grupy). Z każdym z kandydatów przeprowadziłem rozmowę, zadając pytania również o problematykę różnych dramatów (sami musieli coś wykombinować na podstawie tytułów, które znaleźli). W czasie tej rozmowy pytałem też m.in. o to, czy krytyka wad Francuzów z XVII w. może się jakoś przydać dziś polskim widzom/czytelnikom (żeby zaczęli coś gadać o wadach czy problemach współczesnych Polaków). Po rozmowie kwalifikacyjnej dobrali się ponownie w trupy teatralne, których zadaniem jest ułożyć komediową scenkę na temat problemu poruszanego w rozmowie rekrutacyjnej. Piszą np. o ekologii (bo na Podhalu problem śmieci w potoku jest dosyć widoczny), współczesnym snobizmie ("wykwintnisie") i "byciu żoną" ("Szkoła żon"). Każdy ma zagrać jakąś rolę w tej scence. W przyszłym tygodniu prezentacja efektów pracy.

I teraz tak: "stracę" na to jakieś 3-4 godziny lekcyjne. Czy to się przyda uczniom na egzaminie maturalnym z języka polskiego (w obecnej formule)? Średnio albo wcale. Czy to się przyda uczniom w życiu? Czy poprawi ich umiejętności komunikacyjne? Czy pomoże w publicznym zabieraniu głosu i wyrażaniu własnej opinii? Czy pomoże w wykształceniu umiejętności wyszukiwania informacji i argumentowania? Czy pomoże w odpowiednim prowadzeniu rozmowy w czasie rekrutacji do pracy (i w dostosowaniu się do wymagań pracodawcy)? IMHO - tak (choć nie jestem człowiekiem naiwnym: kilka godzin zajęć tego rodzaju nie wystarczy, żeby zaszły długotrwałe i pozytywne zmiany).

Gdybym jednak uczył wyłącznie "pod egzamin" (a tego domagają się też rodzice), na pewno bym nie powiedział: "Pierdolę", tylko wziąłbym się od razu za charakteryzowanie Harpagona. (Oczywiście, tym się również, niestety, zajmę później). A większość szkół uczy właśnie "pod egzamin" (bo nie ma czasu na inne "fanaberie"). "Pod egzamin" uczy się zresztą na korepetycjach. I rodzice wydają miesięcznie co najmniej jakieś 500-600 zł na korki z polskiego, których celem jest wyłącznie to, żeby uczeń zdał, a nie żeby się czegoś sensownego nauczył. A kolejnym absurdem polskiego systemu edukacji jest to, że jeszcze się nie zapadł po własnym ciężarem m.in. dlatego, iż dla znacznej części nauczycieli istotnym źródłem dochodu są właśnie korepetycje.

Gdybym dostał wolną rękę w doborze lektur do problemów i gdyby nie wisiał nade mną bat w postaci rzekomo obiektywnego egzaminu zewnętrznego, to gwarantuję, że po kilku latach wypuszczałbym w świat ludzi, którzy potrafią w miarę dobrze pisać, czytać i wypowiadać się publicznie, a do tego wyszukują i weryfikują informacje (myślą). To jest teraz niemożliwe. I w imię czego? Tego, żeby wiedzieli coś o "winkelriedyzmie" w "Kordianie"? (Choć i tak nie wiedzą). Serio? Chcemy mieć świadomych i światłych obywateli (wyborców), a potem też polityków? To trzeba zacząć reformować szkoły. I dlatego też dyskusje o tym, jaka ramotka ma wylecieć z listy lektur, a jaka ma zostać, są bezsensowne. Bo to nie ma większego znaczenia. (Chyba że wyleci jakieś 50% tekstów i będzie czas na robienie innych, ważniejszych rzeczy na zajęciach).

Smutne jest również to, że moi uczniowie stracą co najmniej trzy tygodnie zajęć ze względu na matury. Mają wolne w czasie trzech dni matur, a później też w praktyce mają wolne, ponieważ pytam przez dwa tygodnie uczniów na maturze ustnej (również w czasie planowych zajęć). Przecież to jest chore. Zwłaszcza że w tym momencie egzamin ustny nie ma absolutnie żadnego znaczenia i sensu (zarówno gdy idzie o sprawdzenie umiejętności uczniów, jak i o rekrutację na studia).

Zgadzam się z tym, że całkowite usunięcie matury wymaga reformy całego systemu. Ale już teraz można maturę w jakiś sensowny sposób przeformułować, a tym samym - poprawić jakość kształcenia w Polsce.

To gówno jest do ZAORANIA. Bo szkodzi wszystkim (nie tylko uczniom).